Wstęp

17. listopada Windows Vista, długo oczekiwany następca systemu Windows XP, został udostępniony dla subskrybentów MSDN. Poniżej zaprezentowany został w skrócie system Windows Vista RTM w najbogatszej wersji Ultimate. Porównanie edycji oraz wymagania przedstawione zostały w osobnym artykule, zaś dokładny opis funkcji można znaleźć tutaj.

PS. W dniach 2-3 czerwca br. jako Microsoft MVP miałem okazję brać udział w EMEA Vista Lab w Amsterdamie. W laboratoriach tych związanych (jak sama nazwa wskazuje) z systemem Windows Vista uczestniczyło ok. 25 osób z różnych krajów Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki - byli to głównie Microsoft MVP, redaktorzy największych serwisów internetowych oraz autorzy książek i artykułów o systemie Windows Vista. Prezentowane sesje pozwoliły dokładnie poznać system Windows Vista - od projektowania interfejsu do struktury samego systemu. Dodatkowo zaprezentowano pakiet Office 2007 i kilka innych nowych narzędzi. Była również możliwość zadania pytań bezpośrednio pracownikom Microsoftu odpowiedzialnym za tworzenie nowego systemu.
 

Instalacja

Po wystartowaniu komputera z napędu DVD po chwili odpalany jest dość ładny interfejs nawiązujący do wizualnych efektów zastosowanych w samym systemie Windows Vista. Tryb tekstowy instalacji został całkowicie wyeliminowany. Pierwszy graficzny ekran startowy umożliwia instalację systemu lub naprawę bieżącej instalacji. Po kliknięciu na Install należy wpisać klucz produktu, po czym wyświetlany jest kreator zarządzania dyskami. Dużym usprawnieniem w porównaniu do instalatora Windows XP/2003 jest możliwość załadowania sterownika do kontrolera dysku (np. SATA) z napędu CD/DVD, z dysku twardego lub z pendrive’a podpiętego pod port USB. Skorzystałem z tej ostatniej możliwości, gdyż Vista nie posiada wbudowanych sterowników dla niektórych kontrolerów RAID (Intel ICH7R). Sterownik został załadowany, po czym wyświetlone zostały dostępne dyski. Jeśli po utworzeniu i sformatowaniu partycji podawany jest komunikat, że nie można zainstalować systemu na wybranym dysku, należy zrestartować komputer. Po ponownym uruchomieniu instalatora i wyborze partycji przeznaczonej dla systemu operacyjnego następuje kopiowanie plików na dysk. Trwa ono kilka minut w zależności od szybkości napędu optycznego. Po zakończeniu kopiowania następuje rozszerzanie (ang. expanding), czyli rozpakowywanie plików. Prędkość tego etapu zależy w dużej mierze od szybkości napędu optycznego, dysku twardego i procesora. Etap ten również trwa niecałe 10 min. Następnie instalowane są funkcje i poprawki. Trwa to niecałą minutę, po czym następuje restart i przygotowanie do pierwszego uruchomienia; kolejne kilka minut. Po niecałych 20 minutach (całkiem niezły wynik) system startuje i mamy możliwość skonfigurowania ustawień regionalnych – układu klawiatury, formatu czasu/daty itp. Następnie należy utworzyć konto użytkownika, wybrać nazwę komputera i tapetę. Tapety są naprawdę świetne – bardzo dobra jakość zdjęć i świetne ujęcia. Kolejny ekran daje możliwość skonfigurowania ustawień zabezpieczeń – w większości przypadków wystarczy wybrać ustawienia automatyczne. Potem można jeszcze ustawić czas/datę oraz strefę czasową.
 

Pierwsze uruchomienie

Ekran logowania w systemie Windows Vista uległ dość dużej zmianie. Istnieje tutaj możliwość nie tylko przełączenia użytkownika, ale także możliwość wyboru opcji ułatwień dostępu (Ease of access). (Dostępna jest także klawiatura ekranowa). Po pierwszym zalogowaniu należy jeszcze tylko poczekać kilkadziesiąt sekund na wykonanie operacji tworzenia pulpitu i jesteśmy gotowi do pracy z systemem. Czas od początku instalacji do zalogowania do systemu: niecałe 25 minut. Jestem pod wrażeniem. Wita nas Welcome Center, które zawiera skróty do najczęściej wykonywanych czynności po zainstalowaniu systemu operacyjnego. Warto nadmienić, że system zainstalował poprawnie sterowniki do wszystkich urządzeń za wyjątkiem drukarki HP LaserJet 1020.
Zamieszczone poniżej zrzuty ekranów najlepiej oddadzą postęp jaki został dokonany w interfejsie użytkownika oraz dostępnych funkcjach w porównaniu do systemu Windows XP...
 

Zrzuty ekranów

Miniatura (po kliknięciu na miniaturce ukaże się obraz w rozmiarze rzeczywistym)	Opis funkcji
	Pulpit.
	Centrum powitalne.
	Pulpit. Usprawnione menu start (m.in. dodano szybkie wyszukiwania po wpisaniu części nazwy aplikacji np. not = notepad) oraz pasek boczny po prawej (gadżety: pokaz slajdów, zegar, czytnik kanałów RSS, notatki, kalkulator).
	Komputer (dawniej Mój komputer).
	Panel sterowania - widok z podziałem na kategorie.
	Panel sterowania - widok klasyczny.
	Eksplorator Windows. Po lewej skróty do najczęściej używanych lokalizacji, u góry pasek adresu z rozwijanymi folderami oraz pasek najczęściej wykonywanych zadań.
	Eksplorator Windows - rozwijane foldery w pasku adresu.
	Kopiowanie plików z podglądem aktualnego transferu.
	Interfejs - nowe ikony.
	Interfejs - przyciski minimalizacji, maksymalizacji i zamykania oraz przezroczysty pasek tytułowy (Aero Glass).
	Przełączanie zadań z podglądem okien (ALT + TAB).
	Przełączanie zadań z podglądem okien 3D (Windows + TAB).
	Efekty podczas minimalizacji okien.
	Podgląd okien w czasie rzeczywistym na pasku zadań.
	Centrum zabezpieczeń.
	Centrum przywracania systemu.
	Windows Easy Transfer - prosty transfer ustawień, kont użytkowników i dokumentów.
	Pełny backup systemu.
	Indeksowanie plików.
	Poprzednie wersje plików. Bardzo przydatna funkcja dostępna teraz bez udziału serwera, umożliwiająca przywracanie wcześniejszych nadpisanych wersji pliku.
	Wyszukiwanie "natychmiastowe".
	Foldery wyszukiwania. Umożliwiają błyskawiczne odnalezienie ostatnich maili czy dokumentów.
	Wyszukiwanie programów i dokumentów bezpośrednio w menu Start. Wystarczy wcisnąć klawisz Windows i zacząć pisać nazwę aplikacji (np. Word). System wyświetli listę propozycji. Po wciśnięciu klawisza Enter zostanie uruchomiana najbardziej pasująca.
	Centrum sieci i udostępniania.
	Centrum ułatwień dostępu.
	Personalizacja systemu. Ustawienia kolorów, dźwięków, tapety - wszystko w jednym miejscu.
	Ranking wydajności. Komputer z procesorem dwurdzeniowym Intel 2.66 GHz (@ 3.5 GHz), 1.5GB pamięci RAM w trybie Dual-Channel (@ 667Mhz), dyskiem twardym 2x250GB (tryb RAID0), kartą graficzną Geforce 7600 GT 256MB VRAM otrzymuje ocenę 4.5 (w wersji Beta 2  - 5.0)
	Monitor niezawodności systemu. Na bieżąco zbiera informacje o problemach i na ich podstawie ocenia poziom niezawodności komputera.
	Monitor wydajności z podglądem wykorzystania procesora, dysku, karty sieciowej i pamięci przez poszczególne procesy.
	Internet Explorer 7.
	Windows Defender.
	Windows Mail (następca Outlook Express).
	Windows Calendar. Przejrzysty organizer.
	Windows Live - wersja zlokalizowana (PL). Wyszukiwarka z kilkoma ciekawymi rozwiązaniami; aktualności z polskich serwisów jak Onet, Interia czy Bankier; witryna w pełni konfigurowalna. Witryna dostępna na wszystkich platformach.
	Kontrola rodzicielska z możliwością ustawienia filtrowania stron WWW, ograniczania dostępu do gier i programów oraz czasu korzystania z komputera.
	Kontrola rodzicielska - ograniczanie dostępu do programów.
	Zainstalowane programy i funkcje systemu.
	Podgląd zdarzeń z możliwością tworzenia własnych widoków i filtrów.
	Zmiana rozmiaru partycji. W zarządzaniu dyskami można teraz zmniejszyć/powiększyć partycję bez utraty danych.
	Wybór tapety pulpitu.
	Kalendarz / zegar.
	Wybór schematu kolorów.
	Pomoc systemowa.
	Informacja o zawieszeniu systemu zaraz po jego ponownym uruchomieniu z możliwością sprawdzenia rozwiązań online lub przekazania problemy do analizy.
	Windows Media Player 11.
	Galeria zdjęć.
	Galeria zdjęć. Prosta edycja - przycinanie, poprawa kontrastu/jasności.
	Pokaz slajdów z obsługą skór - skóra Glass.
	Gry - stare gry w nowym wydaniu + kilka nowości.
	Gra - saper.
	Gra - Ink Ball.
	Gra - szachy.
	Mobile Center - Centrum mobilne. Urządzenie typu Pocket PC jest wykrywane automatycznie, konfigurowane i po kilku chwilach gotowe do użycia.
	Media Center - menu główne.
	Media Center - nagrane programy.
	Windows Movie Maker.
	Windows DVD Maker.

 

Podsumowanie

System Windows Vista Ultimate prezentuje się świetnie. Zużycie pamięci stoi na przyzwoitym poziomie (niecałe 500MB przy 1.5GB pamięci RAM), a całość chodzi bardzo płynnie, pomimo uaktywnienia wszystkich efektów specjalnych. Przyjemność korzystania z systemu jest zupełnie inna niż z 5-letniego Windows XP. Wszystkim polecam przesiadkę po premierze, nie tylko ze względów estetycznych, ale głównie z powodu dużo wyższego poziomu bezpieczeństwa.